Кватэру ўкраінак Алены і Сьвятланы Калесьнічэнкаў прадалі празь фіктыўныя дакумэнты расейскаму вайскоўцу, які мае субсыдыю на аплату камунальных паслуг ад Міністэрства абароны Расеі, сьцьвярджаюць пацярпелыя.
Ліст пра аплату рахункаў сям’я Алены Калісьнічэнка атрымала выпадкова — так яны даведаліся, што ў іх забралі кватэру ў акупаваным Крыме.
Як Расея пазбаўляе ўкраінцаў уласнасьці ў Крыме, вывучалі «Крым.Реалии».
Алена і Сьвятлана Калесьнічэнкі пераехалі ў Крым у 2009 годзе. Алена двума гадамі раней купіла ў Феадосіі дзьве кватэры. Пасьля акупацыі Крыму жанчыны адмовіліся прымаць расейскае грамадзянства, але мелі там дазвол на часовае жыхарства.
З 2019 году яны жывуць у Кіеве. Спачатку праз пандэмію каранавірусу, а потым расейскае ўварваньне 2022 году яны не змаглі вярнуцца ў Феадосію. Ключы пакінулі суседцы, каб яна за кватэрай прыглядала. Але выйшла інакш.
Як пачалася вайна, суседка перастала выходзіць на сувязь. А год таму на дзьвярах кіеўскай кватэры жанчын зьявілася запіска:
«Я ваш сусед Валодзя, і вашы кватэры прададзены».
Цяпер там жыве расейскі вайсковец, ва Ўкраіне аб’яўлены яго вышук за дэзэртырства.
Сьвятлана Калесьнічэнка
Жанчыны падазраюць, што да продажу кватэры мае дачыненьне суседка, якая перайшла на бок Расеі і, як і ейны муж, працуе ў вайсковай частцы. Яны мяркуюць, што крымскі натарыюс празь фіктыўныя дакумэнты на падстаўных асобаў аформіў даверанасьць на продаж кватэры.
Жанчыны ня раз зьвярталіся ў расейскую адміністрацыю Крыму. Там пасьля некалькіх адмоваў усё ж такі завялі справу. Але як ідзе расьсьледаваньне, яны ня ведаюць.
Алена Калесьнічэнка сьцьвярджае, што ў ейным доме ўжо 7 такіх кватэраў, «і, значыць, гэта ўжо нейкая масавая зьява».
Аб’ява аб продажы нерухомасьці ў акупаваным Крыме
Значна большы маштаб мае ў Крыме так званая «нацыяналізацыя маёмасьці». Яе праводзяць з 2014 году. У 2022 да сьпісу тых, у каго можна забіраць нерухомасьць, дадалі «грамадзян недружалюбных краін».
Папраўдзе гэта ўсе грамадзяне краінаў Эўропы, у тым ліку Ўкраіны, кажа экспэрт грамадзкай арганізацыі «Рэгіянальны цэнтар правоў чалавека» Мікіта Пятровец:
«Фактычна гэта спосаб выявіць нязгодных: калі ты ня згодны, мы забяром у цябе маёмасьць, калі яна ў цябе ёсьць»
Расейская ўлада незаконна экспрапрыюе прадпрыемствы, заводы, банкі, санаторыі, гатэл, іншую нерухомасьць — як прыватную, так і дзяржаўную.
Сярод іншага, у 2023 годзе за 44 мільёны расейскіх рублёў (гэта больш як 160 тысяч даляраў) прадалі кватэру сям’і Зяленскіх у Ялце.
У 2008 годзе жыхарка Кіеўшчыны Юлія Сьцяжко набыла ўчастак у Алупцы за 100 тысяч даляраў. Яна кажа, што на гэта пайшлі ашчаджэньні ўсёй сям’і.
«Бацькі выйшлі на пэнсію, у плянах былі дзеці. І была ідэя пабудаваць дом для летняга адпачынку, у пэрспэктыве зь пераездам».
Але пабудавацца яна не пасьпела і пасьля анэксіі Крыму туды не вярнулася.
А ў 2020 годзе Ўладзімір Пуцін уключыў амаль усю тэрыторыю Крыму ў памежную зону. У ёй іншаземцам, у тым ліку ўкраінцам, нельга быць уласьнікамі зямлі. І гэта стала яшчэ адным спосабам адчужэньня маёмасьці жыхароў Крыму.
Усяго за тры гады колькасьць зямельных участкаў ва ўласнасьці так званых замежных грамадзянаў у Крыме зьменшылася больш як напалову — з 11 да 5 тысяч.
Што зь ейным участкам у Крыме, Юлія Сьцяжко ня ведае. Тэарэтычна ён мусіў быць прададзены, а грошы нейкім чынам пералічаныя ёй.
Праект дому Юліі ў Алупцы
Летась Эўрапейскі суд правоў чалавека прызнаў незаконнымі дзеяньні Расеі ў Крыме, у тым ліку парушэньне права на мірнае валоданьне маёмасьцю. Расея ніякіх рашэньняў ЭСПЧ не выконвае.
Усяго ў Эўрапейскім судзе больш за тысячу пазоваў украінцаў аб парушэньнях правоў чалавека ў Крыме. Каля 60% зь іх тычацца акурат адчужэньня маёмасьці.
Міністарка маёмасных і зямельных адносінаў Крыму нядаўна заявіла, што летась расейскія ўлады нацыяналізавалі ў Крыме 900 аб’ектаў, зарабіўшы на гэтым больш як 30 мільёнаў даляраў.
Цяпер адчужаныя ўчасткі і грашовыя кампэнсацыі прапануюць расейскім вайскоўцам, якія ваююць супраць Украіны.
Праваабаронцы адзначаюць, што ў большасьці выпадкаў уласьнікі ня ведаюць, што іхную зямлю ўжо адабралі. Таму раяць манітараваць сытуацыю і дакумэнтаваць рашэньні акупацыйнай адміністрацыі як доказы для будучых пазоваў.
ГЛЯДЗІЦЕ ТАКСАМА: Ці можа новы трыбунал Эўразьвязу прыцягнуць Расею і Беларусь да адказнасьці за злачынствы агрэсіі ва Ўкраіне?Вайна Расеі супраць Украіны
- А 5-й гадзіне раніцы 24 лютага 2022 году кіраўнік Расеі Ўладзімір Пуцін заявіў пра пачатак ваеннай апэрацыі супраць Украіны на Данбасе па просьбе груповак «ДНР» і «ЛНР». 21 лютага падчас тэлезвароту да расейцаў Пуцін назваў так званыя «ДНР» і «ЛНР» незалежнымі дзяржавамі ў межах абласьцей. 22 лютага Савет Фэдэрацыі ратыфікаваў гэтае рашэньне.
- Расейскія войскі атакавалі ў тым ліку з тэрыторыі Беларусі, выкарыстоўваючы лётнішчы, базы і дарогі. Прадстаўнікі рэжыму Лукашэнкі апраўдваюць вайну, яго праціўнікі лічаць тэрыторыю Беларусі акупаванай, многія заклікаюць да супраціву расейскім захопнікам. Насуперак заявам Пуціна пра атакі выключна на вайсковыя аб'екты, расейцы пачалі бамбаваць школы, дзіцячыя садкі і жылыя кварталы ўкраінскіх гарадоў.
- 2 красавіка 2022 году, пасьля вызваленьня гораду Буча пад Кіевам, фотакарэспандэнты апублікавалі дзясяткі фотаздымкаў, на якіх відаць сотні нябожчыкаў, ахвяр масавых забойстваў, учыненых расейскімі войскамі. Многія пахаваныя ў стыхійных брацкіх магілах. Вялікія разбурэньні прынесла расейская акупацыя і Барадзянцы.
- З 24 лютага Расея захапіла толькі адзін абласны цэнтар — Херсон. Расейскія войскі адступілі зь яго і з правабярэжнай часткі Херсонскай вобласьці ў лістападзе 2022 году. Горад быў акупаваны расейскімі войскамі ў першыя дні вайны фактычна без баёў. Увосень 2022 году ўкраінскія войскі правялі маштабны контранаступ, у выніку якога расейскія сілы пакінулі большасьць сваіх пазыцый у Харкаўскай вобласьці.
- Нягледзячы на першапачатковыя заявы Пуціна пра тое, што акупацыя ўкраінскіх тэрыторыяў не ўваходзіць у пляны ўварваньня, 30 верасьня 2022 году была абвешчана анэксія чатырох вобласьцяў Украіны (Данецкай, Запароскай, Луганскай і Херсонскай), у тым ліку і тэрыторыяў, якія Расея не кантралявала.
- 21 верасьня 2022 году Пуцін заявіў пра мабілізацыю ў Расеі. Пасьля гэтай заявы тысячы расейцаў накіраваліся на памежныя пункты і пачалі выяжджаць у Грузію, Казахстан, Армэнію, Манголію, Фінляндыю і іншыя краіны. У самой Расеі праціўнікі вайны падпалілі некалькі вайсковых камісарыятаў.
- У 2023 годзе Лукашэнка і Пуцін заявілі пра разьмяшчэньне ў Беларусі расейскай ядзернай зброі. 13 чэрвеня Лукашэнка сказаў, што частка ядзернай зброі ўжо дастаўлена з РФ у Беларусь. 16 чэрвеня Пуцін таксама заявіў, што першыя ядзерныя зарады ўжо дастаўленыя на тэрыторыю Беларусі, а астатнюю частку перамесьцяць «да канца лета або да канца году».
- 3 верасьня ўкраінскі брыгадны генэрал Аляксандар Тарнаўскі заявіў, што Ўзброеныя сілы Ўкраіны прарвалі першую лінію абароны на запароскім кірунку, на якую расейцы выдаткавалі больш за ўсё рэсурсаў.
- У канцы 2023 і на пачатку 2024 расейцы працягвалі масавыя абстрэлы ўкраінскіх гарадоў: Дніпры, Кіеве, Харкаве, Адэсе і іншых месцах дзясяткі людзей загінулі і атрымалі раненьні. Украінскі бок у адказ абстрэльваў расейскі Белгарад, некалькі чалавек загінулі. Узброеныя сілы дзьвюх краін рэгулярна атакуюць падкантрольныя адна адной тэрыторыі бесьпілётнікамі.
- Агулам з пачатку 2024 году ўкраінскія дроны пашкодзілі 18 расейскіх НПЗ, што прывяло да скарачэньня вытворчасьці амаль на 14%. У сакавіку былі атакаваныя такія абʼекты, як Разанскі НПЗ «Раснафты» і завод «Лукойла» ў Кстове ў Ніжагародскай вобласьці. Абодва ўваходзяць у топ-10 найбуйнейшых НПЗ Расеі і забясьпечваюць бэнзінам Маскву.
- 6 жніўня 2024 году Ўкраіна пачала апэрацыю ў Курскай вобласьці. 19 жніўня прэзыдэнт Украіны Ўладзімір Зяленскі заявіў, што пад кантролем Украіны ў ходзе апэрацыі Ўзброеных сілаў Украіны знаходзяцца 92 паселішчы Курскай вобласьці Расеі. Галоўнакамандуючы Ўзброенымі сіламі Ўкраіны Аляксандар Сырскі ўдакладніў, што такіх населеных пунктаў 82. Улады Ўкраіны заявілі пра стварэньне ваенных камэндатураў і арганізацыі перадачы «гуманітарнай дапамогі ў населеныя пункты, якія знаходзяцца пад кантролем Украіны». Экспэрты Інстытуту вывучэньня вайны, прааналізаваўшы заявы і відэаматэрыялы з геалякацыяй, выказалі меркаваньне, што Ўкраіна кантралюе ў Курскай вобласьці ня ўсю тэрыторыю ў заяўленых межах прасоўваньня.
- 16-18 жніўня ўкраінскія сілы падарвалі тры масты, якія мелі стратэгічнае значэньне для матэрыяльна-тэхнічнага забесьпячэньня групоўкі расейскіх войскаў ва Ўкраіне і вайсковай авіяцыі, якая базуецца ў Курскай вобласьці.
- 17 лістапада Джо Байдэн зьняў абмежаваньні на нанясеньне ўдараў амэрыканскай дальнабойнай зброяй па тэрыторыі Расеі.
- З прыходам да ўлады ў ЗША Дональда Трампа рэзка актывізавалася тэма магчымых мірных перамоваў. Прэзыдэнт ЗША абнавіў свае патрабаваньні да эўрапейскіх краінаў-сяброў NATO павялічваць выдаткі на абарону. Таксама палітык заявіў, што хоча, каб Украіна дала Злучаным Штатам кантроль за сваімі радовішчамі рэдказямельных выкапняў у абмен на фінансавую падтрымку яе ваенных дзеяньняў супраць Расеі.
- У ноч на 14 лютага Расея бесьпілётнікам атакавала Чарнобыльскую АЭС, на саркафагу над разбураным у 1986-м пры чарнобыльскай катастрофе энэргаблёку пачаўся пажар, які ня могуць патушыць некалькі дзён.
- 12 лютага 2025 Трамп пагутарыў па тэлефоне з Пуціным, і 18 лютага 2025 году ў Эр-Рыядзе (Саудаўская Арабія) пачалася двухбаковая сустрэча з удзелам дзяржаўнага сакратара ЗША Марка Рубіё і кіраўніка МЗС Расеі Сяргея Лаўрова. Украіна на перамовы не запрошаная. Перад гэтым у Мюнхэне (Нямеччына) і Парыжы (Францыя) адбыліся, адпаведна, канфэрэнцыя па бясьпецы і саміт вядучых краінаў ЭЗ, але на іх так і ня выпрацавалі пляну доўгатэрміновай падтрымкі Ўкраіны. Акрамя таго, Вугоршчына — сябра Эўразьвязу, NATO і пры гэтым ляяльная да Расеі — дыстанцыявалася ад абмеркаваньня далейшай вайсковай дапамогі Кіеву, абвінаваціўшы іншыя краіны ў падбухторваньні далейшай вайны.
- У красавіку высьветлілася, што мірныя перамовы пакуль ня маюць посьпеху, а тым часам Украіна заявіла, што ведае імёны 155 кітайскіх наймітаў, якія падпісалі кантракты з Расеяй і пайшлі на вайну. Афіцыйны Пэкін заявіў, што сваіх грамадзянаў на вайну не адпраўляў, а наадварот, раіў жыхарам краіны трымацца падалей ад абодвух бакоў.
- Дзяржаўны ўкраінскі праект «Хачу жыць», які выконвае Каардынацыйны штаб у пытаньнях абыходжаньня з ваеннапалоннымі, у красавіку 2025 году апрылюдніў прозьвішчы 742 грамадзян Беларусі, якія з 2023 году ваююць супраць Украіны на баку Расеі, зь іх 96 ужо загінулі.
- Незалежная праверка інфармацыі пра ваенныя дзеяньні, якую даюць афіцыйныя асобы розных бакоў, не заўсёды магчымая.